Yaşam kalitesini artırmayı amaçlayan bir şehir modeli olan sürdürülebilir kent, ekonomik olarak dayanıklı ve çevreye duyarlıdır. Ayrıca doğal kaynakları verimli kullanma amacı güden bu modelin kapsayıcı özellikleri bulunmaktadır. Ekonomik dayanıklılık başta olmak üzere alt yapı ve teknoloji, yeşil alanlar, biyolojik çeşitlilik, sosyal kapsayıcılık ve çevresel duyarlılık gibi önemli unsurlardan oluşmaktadır.

 

Doğal yaşam alanlarının korunmasını hedefleyen sürdürülebilir kentte yeşil alanlar artırılır. Ayrıca akıllı şehir teknolojileri ön plandadır. Bu sayede enerji yönetimi, ulaşım ve güvenlik gibi hizmetler optimize edilir. Ulaşımda akıllı teknolojilerin kullanılması hava kirliliğinin azalmasını sağlar. Yerel işletmeleri destekleyen sürdürülebilir, farklı ekonomik ve sosyal gruplar arasında eşitlik sağlamaktadır. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan sürdürülebilir kentlerin ilk amacı, karbon ayak izini azaltmaktır.

 

Sürdürülebilir Kent Tanımı Nedir?

 

Sürdürülebilir kent, ekonomik anlamda dayanıklı, çevreye minimum zarar veren ve doğal kaynakları kullanan şehir modelidir. Gelecek nesillerin ihtiyacını dengelerken kentsel hayat kalitesini artırmaktadır. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarına başvurulması, karbon ayak izinin azaltılması ve atık yönetimi gibi konuları daima ön planda tutan bu kent modelinde çevresel stratejiler dikkat çeker. Yeşil alanların artırılmasına yönelik sürekli aksiyon halinde olan sürdürülebilir kent modellerinde sosyal hizmetlerin eşitçe dağıtılması, enerjiden tasarruf ve sürdürülebilir ulaşım gibi unsurlar korunmaktadır.

 

Sürdürülebilir İşletme Nedir?

 

Sürdürülebilir işletme, tüm faaliyetlerini sürdürülebilirlik ilkelerine uygun olarak yöneten işletme modelidir. Bu kapsamda sosyal, çevresel ve ekonomik sürdürülebilirlik ilkeleri esas alınır. Ayrıca gelecek nesillerin amaç ve ihtiyaçlarını düşünerek kar elde etmeyi amaçlayan bu işletmelerin uzun vadeli büyüme hedefleri bulunur.

 

Sürdürülebilir işletmelerin temel unsurları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;

 

• Ekonomik Sürdürülebilirlik: Kar sürecinde uzun vadeli ekonomik büyümeyi destekler. Ayrıca verimliliğin artması amacıyla farklı inovasyonları dikkate alan işletmeler, kaynakların her zaman verimli kullanılmasını amaçlar.
• Sosyal Sürdürülebilirlik: Sürdürülebilir işletmeler insan haklarına daima saygı gösterir. Çalışanlarına da eşit koşullar sağlamaktadır. Ayrıca sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sunarken toplumsal sorumluluk projelerinde yer alır.
• Çevresel Sürdürülebilirlik: Kaynakların kullanımı en düşük seviyededir. Bu sayede karbon ve atık emisyonları azaltılır. Ayrıca geri dönüşüm ve yenilenebilir enerji gibi çevre dostu uygulamalar benimsenmektedir. Yeşil lojistik, sürdürülebilir tarım ve enerjiden tasarruf gibi yöntemler ön plandadır.

 

Sürdürülebilirlik Sorunsalı

 

Sürdürülebilirlik sorunsalı, kalkınma hedefleri ve ekonomik büyümeyle sosyal – çevresel sürdürülebilirlik kavramları arasındaki dengenin zorlukları olarak tanımlanır. Günümüz modern toplumları yaşam standartlarını yükseltmeyi hedeflerken aynı zamanda ekonomik iyileşmeleri destekler. Ancak bu aşamada kaynakların ciddi oranda tüketilmesi, toplumsal sorunların yaşanması ve ekosistemlerin tahribi gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Sürdürülebilirlik sorunsalı tam da bu noktada çelişkili amaçların nasıl dengelenmesi gerektiğine dair politik bir meydan okuma olarak karşımıza çıkar.

 

Sanayi üretimi ve teknolojik gelişmeler ülkelerin büyümesini hızlandırır. Fakat doğal kaynakların tükenmesine neden olurken çevreyi de olumsuz olarak etkiler. Haliyle sürdürülebilir teknolojiler geliştirilse de sürecin kapsam olarak büyümesi ciddi zaman alabilir. Kısa ve uzun vadeli sürdürülebilirlik aşamasında ise hükümetler ve şirketler genelde kısa vadeli kazançlara odaklanmaktadır. Bu yüzden uzun vadeli sürdürülebilir amaçlar göz ardı edilmektedir. Özet olarak kısa vadeli kazançlar sosyal ve çevresel açıdan daha büyük sorunları beraberinde getirebilir.

 

Kaynak kullanımı ve sosyal adalet arasındaki ilişki de sürdürülebilirlik sorunsalı arasındadır. Kaynakların eşit dağıtılmaması nedeniyle farklı kesimler tüm kaynaklara ulaşamayabilir. Bu noktada ortaya çıkan eşitsizlikler doğal olarak sosyal sürdürülebilirliği engeller. Gelişmekte olan ya da gelişmiş olan ülkelerde tüm kaynakların adil paylaşılması gerekir. Son olarak çevresel koruma ve ekonomik büyüme arasında önemli bir ilişki bulunur. Doğal kaynakların aşırı kullanımı, ekonomik büyüme modelleri nedeniyle yaşanır. Ekonomik refah artarken doğal kaynaklar tükendiği için sürdürülemez sonuçlar ortaya çıkar.

 

Sürdürülebilirlik ve Kentleşme Kavramları

 

Modern toplumların gelişiminde ciddi bir yere sahip olan sürdürülebilirlik ve kentleşme kavramları aslında birbiriyle çok yakın unsurları içerir. Kentleşme hızlı bir şekilde büyüyen şehirlerin çevresel, ekonomik ve sosyal etkilerini içerirken, sürdürülebilirlik kaynakların verimli kullanımını amaçlar. Ayrıca ekosistemin korunması ve gelecek kuşaklara yaşanabilir bir alan bırakmayı hedeflemektedir. Her iki kavram da sürekli büyümeye devam eden şehirlerin gelecek dönemde nasıl daha güzel ve iyi yaşanabileceğine dair sorulara odaklanır.

 

Sürdürülebilir kentleşme, doğal kaynaklara olan taleple beraber çevresel etkileri dengeli bir şekilde yönetmeyi amaçlar. Sürdürülebilir kentleşme unsurları ise aşağıdaki konuları içermektedir;

 

• Akıllı Şehir Teknolojileri: Enerji verimliliğini sağlamak amacıyla dijital teknolojilerin kullanımı birçok alanda verimliliği artırabilir.
• Sosyal Kapsayıcılık İlkesi: Kentlerdeki farklı etnik ya da sosyal grupların ihtiyaçlarına uygun bir şekilde politikaların geliştirilmesini sağlar.
• Geri Dönüşüm: Şehirlerdeki atık miktarının azaltılmasına yönelik politikaların benimsenmesini amaçlar. Ayrıca geri dönüşüm oranlarının artırılmasını hedeflemektedir.
• Ulaşım ve Alt Yapı: Bisiklet yolları, toplu taşıma ve yaya yolları gibi ulaşım sistemlerinin akıllı altyapılarla desteklenmesini amaçlar. Ayrıca enerji verimli binaların teşvikini hedefler.
• Yeşil Alanlar: Kentlerde ekosistemin korunmasına yönelik biyoçeşitliliğin desteklenmesi ve yeşil alanların artırılması unsurlarını içerir.
• Kaynaklarda Verimlilik: Yine kentlerde su, enerji ve diğer doğal kaynakların her zaman verimli tüketilmesini amaçlar. Ek olarak yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişin sağlanması amacıyla tüm politikaları destekler.

 

Sürdürülebilirliğin Sağlanması için Kentleşme Projeleri

 

Bu projeler ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan her zaman dengeli bir kentsel gelişim sağlamak amacıyla planlanmıştır. Doğal kaynakların korunmasını amaçlayan kentleşme projeleri, artan kaynak taleplerini karşılamak, ekonomik büyümeyi desteklemek ve sosyal eşitliği sağlamak için hazırlanmaktadır. Kentleşme projeleri kapsamında sıralanacak unsurlar ise aşağıdaki gibidir;

 

• Ekolojik alt yapı ve yeşil bina projeleri
• Sürdürülebilir ulaşım projeleri
• Geri dönüşüm ve atık yönetimi projeleri
• Kentsel yeşil alan projeleri
• Sosyal kapsayıcılık projeleri
• Akıllı şehir projeleri
• Gıda güvenliği ve kentsel tarım projeleri

 

Sürdürülebilirliğin sağlanması için kentleşme projelerine bazı örnekler verilebilir. BAE Masdar City projesi tamamen bu amaca yönelik tasarlanmıştır. Ayrıca Danimarka Copenhagen 2025 planı ile yenilenebilir enerji projesini devreye alacaktır. Güney Kore’de ise Songdo Uluslararası İş Bölgesi projesiyle akıllı şehir teknolojileri devreye alınmıştır.

 

Sürdürülebilir Kentler Neden Önemlidir?

 

Büyümeye devam eden kentlerin nüfusuna rağmen ekonomik, sosyal ve çevresel bakımdan denge kurmayı amaçlayan sürdürülebilir kentler her zaman önemlidir. Çünkü sadece günümüzün ihtiyaç duyduğu kavramları değil, gelecekteki nesillerin kaynaklara ulaşımını garanti altına almaktadır. Sürdürülebilir kentler aşağıdaki faktörler sebebiyle her zaman önem taşımaktadır;

 

• İklim değişikliğiyle mücadele
• Karbon ayak izinin azaltılması
• Doğal kaynakların korunması
• Biyolojik çeşitliliğin korunması
• Enerji verimliliği
• Geri dönüşüm
• Atık yönetimi
• Yaşam kalitesinin artırılması
• Sosyal adaletin sağlanması
• Sağlıklı yaşam alanları
• Yeşil ekonominin sağlanması
• Ekonomik büyümenin uzun vadede sağlanması
• İklim değişikliğine karşı dayanıklık
• Kentleşme baskısının başarıyla yönetilmesi
• Akıllı şehir teknolojilerine geçiş
• Gelişimin planlı yapılması
• Sürdürülebilir yaşam tarzının benimsenmesi

 

Sürdürülebilir Kentlerin Geleceği ve Faydaları

 

Sürdürülebilir kentlerin geleceği aslında toplumsal talepler, gelişmeye devam eden teknoloji ve çevresel farkındalık gibi durumlarla şekillenir. Daha iyi yaşam standartları sağlamayı amaçlayan bu kentlerin faydaları ise şu şekilde sıralanabilir;

 

• Karbon ayak izini azaltır.
• Daha temiz su ve hava sağlar.
• Doğal kaynakların korunmasını sağlar.
• Daha iyi bir yaşam kalitesi sunar.
• Sosyal adalet ve eşitliği sağlar.
• Sağlık üzerinde olumlu etki bırakır.
• Yeni iş fırsatları doğurur.
• Uzun vadeli ekonomik büyüme sağlar.
• Enerji tasarrufu sağlar.